به ميزان ارزش و احترامي كه براي خود و شخصيت خود قائل هستيم عزت نفس ميگويند كه از احساسات ، طرز تفكر و تجربيات خودمان در طول زندگي به دست مي آوريم.
عزت نفس خانوادگي
نوع رابطه ي فرد با پدر ، مادر ، خواهر ، برادر و ساير اعضاي خانواده و اين كه تا چه اندازه آن ها او را قبول دارند ، عزت نفس خانوادگي او را تعيين مي كند.
عزت نفس اجتماعي
عزت نفس اجتماعي در ارتباط با افراد جامعه و اين كه اطرافيان و افراد جامعه تا چه حد رفتار او را قبول دارند ، شكل ميگيرد.
فوايد عزت نفس
* با عزت نفس سلامتي روح و روان آدمي تامين ميشود ؛ بنابراين همهِ افراد نيازمند عزت نفس هستند.
* عزت نفس موجب ميشود كه فرد به خود و اطرافيان خود اعتماد نموده و تمام تلاش خود را براي انجام مسئوليتها و حل مشكلات زندگي به كار گيرد.
* افرادي كه عزت نفس بالايي دارند از استعداد و خلاقيت خوبي برخوردار هستند و به راحتي تحت تاثير عوامل محيطي قرار نميگيرند.
* فردي كه عزت نفس بالايي دارد مستقل عمل ميكند و به پيشرفتهايش افتخار ميكند.
* كساني كه عزت نفس بالايي دارند براي خود ارزش قائل هستند ، بنابراين از اعمال زشت و ناشايست دوري ميكنند.
نكته :
عزت نفس براي نوجوانان و جوانان اهميت ويژهاي دارد چون آن ها در اين دوره با انتخاب هاي زيادي مواجه هستند مثل : ازدواج ، انتخاب رشته ي تحصيلي ، انتخاب شغل ، و ... در نتيجه نياز زيادي به عزت نفس دارند.
عوامل موثر در عزت نفس
* شيوه ي ارتباط با ديگران ، به خصوص با پدر و مادر در دوران كودكي در عزت نفس تاثير زيادي دارد.
* تنبيه جسماني و يا تهديد شدن به آن ، بر عزت نفس تاثير منفي ميگذارد.
* بدرفتاري هاي جنسي دوران كودكي نيز عزت نفس را تضعيف ميكند.
* اتفاق هاي ناخوشايند در زندگي مثل ورد تحقير و توهين واقع شدن بر عزت نفس اثر منفي ميگذارد.
* ترس از محيط هاي بسته نيز عزت نفس را تحت تاثير قرار ميدهد.
* فعاليت هاي مشروط يا كنترل شديد و غير منطقي كه استقلال را از افراد ميگيرد عزت نفس آنان را زير سوال مي برد.
راههاي تقويت عزت نفس
* به ارزش وجودي خود آگاه باشيد و بدانيد كه شما اشرف مخلوقات هستيد.
* براي زندگي خود هدف داشته باشيد.
* روابط اجتماعي خود را تقيوت كنيد.
* در كارهاي خود با افراد آگاه و دانا مشورت كنيد.
* باديدي مثبت به آينده نگاه كنيد و عبارت ( من ميتوانم ) را در مورد كارهايتان به كار ببريد.
* نقاط ضعف و قوت خود را بشناسيد.
* عواملي مانند ياس و نا اميدي كه شما را از تغيير و تحول باز ميدارند شناسايي كنيد.
* با ترس و عوامل ايجاد آن مقابله كنيد.
* توجه داشته باشيد كه گناه ، تاثير منفي بر عزت نفس ميگذارد.
* موفقيتهايتان را به خودتان تبريك گفته و به آن ها پاداش دهيد.
* از ديگران تعريف كنيد و از تعريف شدن خجالت نكشيد.